انواع فلنج در پالایشگاه
فلنجها به عنوان یکی از اجزای اساسی سیستمهای لولهکشی در پالایشگاهها، انواع فلنج در پالایشگاه نقش کلیدی در اتصالات و انتقال سیالات ایفا میکنند. این قطعات به واسطه طراحی و کارکرد خاص خود، امکان اتصال مؤثر لولهها، شیرها و تجهیزات مختلف را فراهم میکنند و به دو دسته اصلی فلنجهای صفحهای و جوشی تقسیم میشوند. انتخاب نوع فلنج و ماده سازنده آن، به صورت مستقیم به شرایط عملیاتی، فشار و دمای کار، و نوع سیال انتقالی بستگی دارد. در این مقاله به بررسی اانواع فلنج در پالایشگاه که مورد استفاده در صنایع پالایشگاهی و متریالهای متنوعی که برای ساخت آنها به کار میرود، پرداخته میشود تا درک بهتری از کاربردها و ویژگیهای هر یک به دست آید.
همچنین بخوانید: فلنج چیست و از آن چه میدانیم؟- تاریخچه فلنج تا امروز
۱. فلنج گلودار (Weld Neck Flange)
فلنج گلودار با طراحی خاص خود در زیر صفحه، باعث افزایش استحکام و کاهش تنشهای ناشی از فشار در اتصال میشود. این فلنجها بیشتر در سیستمهای فشار بالا و مایعات خورنده مورد استفاده قرار میگیرند. برای همین دلیل به عنوان یکی از انواع فلنج در پالایشگاه بسیار پر کاربرد هستند.
متریال
- فولاد کربنی: به لحاظ هزینه مناسب و قابلیت جوشکاری، انتخاب رایج است. آلیاژهای مختلف مانند ASTM A105 و A350 LF2 به دلیل استحکام و مقاومت در برابر تنشهای حرارتی و مکانیکی مورد استفاده قرار میگیرند.
- فولاد ضد زنگ: آلیاژهای SS304 و SS316 به علت مقاومت بالا در برابر خوردگی و دماهای بالا کاربرد دارند.
- آلیاژهای خاص: مانند آلیاژ Inconel و Hastelloy برای محیطهای بسیار خورنده و دماهای بالا.
- کلاس: این نوع فلنجها معمولاً در کلاسهای 150، 300، 600، 900، 1500 و 2500 موجود هستند. انتخاب کلاس مناسب بستگی به فشار کاری سیستم و دمای عملیاتی دارد.
همچنین بخوانید:فلنجهای API و ANSI چه تفاوتهایی دارند؟

انواع فلنج در پالایشگاه و متریالهای آنها
۲. فلنج کور (Blind Flange)
فلنج کور برای مسدود کردن مسیرهای لولهکشی طراحی شده و جزو انواع فلنج در پالایشگاه کاربرد دارد. و در مواقعی استفاده میشود که نیاز به جلوگیری از جریان مایعات یا گازها وجود دارد.
متریال
- چدن و فولاد کربنی: به علت استحکام و قیمت مناسب، گزینههای عالی هستند. ASTM A105 و A126 کلاس B معمولاً بهکار میروند.
- فولاد ضد زنگ: برای محیطهای خورنده و پر فشار، به ویژه به عنوان فلنج کور در سیستمهای شیمیایی استفاده میشود.
- کلاس: این فلنجها عمدتاً در کلاسهای 150 تا 2500 موجود هستند و انتخاب کلاس بستگی به فشار و دمای عملیاتی دارد.
همچنین بخوانید:فلنج دنده ای یا رزوهای ، اتصالات ایمن در پایپینگ
۳. فلنج اسلیپون (Slip-on Flange)
فلنج اسلیپون (Slip-On Flange) به گونهای طراحی شده که لوله به راحتی درون آن قرار میگیرد و پس از نصب، با جوشکاری در محل اتصال تثبیت میشود. این نوع فلنج به دلیل آسانی در نصب و داشتن دسترسی راحت، به ویژه برای انجام تغییرات یا تعمیرات در سیستمهای لولهکشی بسیار مناسب است. همچنین، فلنجهای اسلیپون بهطور گستردهای در پالایشگاهها و صنایع مشابه مورد استفاده قرار میگیرند، زیرا نیاز به استفاده از فضای اضافی برای نصب آن وجود ندارد و به این ترتیب عملیات نصب را کارآمدتر و سریعتر میکند. این ویژگیها، فلنج اسلیپون را به یکی از گزینههای محبوب در پروژههای مرتبط با انتقال سیالات تبدیل کرده است.
همچنین بخوانید: لوله استیل 304 بدون درز
متریال
- فولاد کربنی: متریالی مقرون به صرفه که عمدتاً برای کاربردهای عمومی مانند ASTM A106 و A234 استفاده میشود.
- فولاد ضد زنگ: SS304 و SS316 به عنوان گزینههای ایدهآل برای محیطهای خورنده.
- کلاس: معمولاً در کلاسهای 150 و 300 تولید میشوند. انتخاب کلاس بستگی به فشار و دمای عملیاتی دارد
همچنین بخوانید:شیر توپی بین فلنجی انتخابی هوشمندانه برای کنترل جریان سیالات
۴. فلنج نروماده (Socket-weld Flange)
فلنج نروماده ( یا فلنج نر) به گونهای طراحی شده است که نصب آسان و سریعی را فراهم کند، که این ویژگی به خصوص در صنایع نفت و گاز بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این فلنجها به دلیل کاهش نیاز به جوشکاری و هزینههای کمتر نسبت به روشهای دیگر اتصال، محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. با استفاده از فلنج نروماده، اپراتورها میتوانند به سرعت و سهولت اتصالات را برقرار کنند و از این رو در پروژههای حمل و نقل سیالات و گازهای طبیعی، بهینهسازی زمان و هزینه نصب امکانپذیر میشود. این موضوع به افزایش کارایی و کاهش زمان توقف در فرآیندهای صنعتی کمک میکند.
متریال:
- فولاد کربنی: استفاده از فولاد A105 برای کاربریهای عمومی.
- فولاد ضد زنگ: عمدتاً در کاربردهای خاص و مقاومتی.
- کلاس: این فلنجها معمولاً در کلاسهای 150 تا 600 وجود دارند. انتخاب کلاس مناسب بستگی به فشار کاری سیستم دارد.
۵. فلنج دندهای (Threaded Flange)
فلنج دندهای (Threaded Flange) نوعی از اتصالات در سیستمهای لولهکشی است که به دلیل طراحی خاص خود، مزایای خاصی برای کاربردهای خاص ارائه میدهد. این فلنجها به صورت دندههای خارجی طراحی شدهاند و به لولههایی که دنده داخلی دارند، متصل میشوند. این ویژگی خاص باعث میشود که نصب فلنجها به راحتی و بدون نیاز به جوشکاری انجام شود، که این خود یک مزیت بزرگ در شرایطی است که جوشکاری ممکن است مشکل باشد یا زمانبر باشد.
متریال:
- فولاد کربنی و چدن: از آلیاژهای A105 و A126 استاندارد در این فلنجها استفاده میشود.
- کلاس: این فلنجها معمولاً در کلاسهای (این کلاس مناسب فشار های پایین و غیر بحرانی میباشد)150 و 300 قرار دارند و به نوعی برای نیازهای غیر بحرانی مناسباند.
نتیجهگیری
انتخاب انواع فلنج در پالایشگاه و مناسب برای کارایی و ایمنی سیستم لولهکشی بسیار حیاتی است. با توجه به انواع فلنجهای معرفیشده، لازم است که متخصصان با دقت متریال و کلاس را بر اساس شرایط عملیاتی خود انتخاب کنند.
برای تأمین نیازهای خاص خود به فلنجها، پیشنهاد میشود با شرکت تولیدی بازرگانی رسام سازه تماس بگیرید. این شرکت با ارائه محصولات با کیفیت و متنوع میتواند بهترین گزینهها را برای پروژههای شما فراهم آورد.
منابع
- ASTM A105 – Standard Specification for Carbon Steel Forgings
- ASTM A350 – Standard Specification for Carbon and Low-Alloy Steel Forgings
- ASME B16.5 – Pipe Flanges and Flanged Fittings
- Inconel Alloy – High-Temperature Strength
- Hastelloy – Corrosion-Resistant Alloys